Rất nhiều bạn mới chơi ảnh rất băn khoăn, hoặc nhầm lẫn của những khái niệm phổ biến như kích thước ảnh, độ phân giải, mật độ điểm ảnh, rồi ppi, dpi là gì. Việc làm rõ những khái niệm này giúp chúng ta lựa chọn thiết bị chụp hình và thiết bị in ấn cho phù hợp.
Bảng kích thước ảnh in ra tương ứng độ phân giải hình ảnh. Đơn vị: inch |
Pixel và kích thước ảnh
Cảm biến máy ảnh được cấu tạo từ các phần tử vật lý nhạy sáng. Các phần tử này khi thu nhận ánh sáng tạo thành các điểm ảnh, gọi là pixel. Kích thước ảnh chụp đo bằng số lượng pixel (phổ thông là megapixel). Mở một tấm lên, zoom lớn ở một vị trí bất kỳ, đên một mức nào đó ta sẽ thấy tấm hình được chia thành các khối vuông, mỗi khối đó là 1 pixel.
Cấu tạo cảm biến thu sáng của máy ảnh |
Một cảm biến Fullframe của Sony như Sony A7 có khả năng chụp ra một tấm hình 24 Megapixel có kích thước là 6000x4000 pixel (mega có nghĩa là 1 triệu, xuất phát từ tiếng Hy Lạp). Cũng là máy ảnh fullframe, chiếc Canon 5ds có khả năng mạnh mẽ hơn với ảnh chụp ra cỡ 50,6 Megapixel có kích thước là 8688x5792 pixel. Ta nói độ phân giải của máy canon 5ds cao hơn Sony A7.
Độ phân giải hình ảnh và độ phân giải màn hình hiển thị là gì
Trong nhiếp ảnh, độ phân giải hình ảnh chính là kích thước ảnh chụp được. Độ phân giải này phụ thuộc vào cảm biến như đã nói ở trên.
Ở lĩnh vực hiển thị, ta cần nắm khái niệm độ phân giải màn hình. Đó là mức độ phân giải màn hình thành các điểm ảnh vật lý để hiển thị hình ảnh. Khái niệm độ phân giải màn hình rất quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Khi ta mua laptop hay màn hình máy tính, thường hay xem độ phân giải 1200x800, 2560x1600, v.v… Khi mua điện thoại thì xem màn hình HD 1080p (1920 × 1080), màn hình 2K (2560x1440), v.v… Độ phân giải được tính bằng số điểm ảnh trên bề ngang và trên bề rộng của màn hình.
Các độ phân giải màn hình hiện nay |
Mật độ điểm ảnh ppi là gì
Ppi là viết tắt của "pixels per inch". Ta đã biết màn hình cấu tạo bởi các điểm ảnh theo bề ngang và bề rộng. Số lượng điểm ảnh này phân bổ trong một đơn vị bề mặt màn hình (đại diện bởi chiều dài đường chéo, đơn vị là inch) được gọi là mật độ điểm ảnh ppi.
Các giá trị 10 ppi và 20 ppi |
Tính toán ppi
ppi = số lượng điểm ảnh trên đường chéo (tính bằng pixels) / độ dài đường chéo (tính bằng inch).
Ví du, màn hình 2K 1440 x 2560 trên kích thước 5.7 inch của Samsung Galaxy Note 4. Mật độ điểm ảnh được tính toán như sau: - Tính số điểm ảnh trên đường chéo màn hình = Căn bậc 2 của tổng bình phương số cột và bình phương số dòng.
- Tính ppi:
Về căn bản, thì màn hình nào có càng nhiều pixel được sắp xếp, tức mật độ càng cao thì hình ảnh càng hiển thị mịn và sắc nét.
Màn hình Retina
Iphone X mới ra mắt với màn hình siêu Retina |
Màn hình Retina có mật độ 325 ppi có thể cung cấp độ phân giải phù hợp với mắt của con người, cho hình ảnh sắc nét, mịn màng. Trong tiếng Anh, từ "Retina" có nghĩa là võng mạc của mắt. Mật độ lớn hơn 325 ppi là quá dư và không có tác dụng gì thêm cho cảm nhận mắt người. Tuy nhiên Apple, công ty đã từng nói rằng mật độ điểm ảnh 326 ppi là quá đủ, cũng đã nâng cấp màn hình của họ lên thành "Super Retina" với mật độ điểm ảnh là 458 ppi. Chiếc iPhone X mới đây của Apple cũng sử dụng màn hình "Super Retina" này. Trước đó, mật độ điểm ảnh của iPhone 4S là 330 ppi, iPhone 5S là 326 ppi, của iPhone 6 là 326 ppi và iPhone 6 Plus là 401 ppi. Đây đều là các máy có mật độ vượt chuẩn Retina.
Dpi là gì, ứng dụng thế nào trong in ấn nhiếp ảnh
Dpi là viết tắt của "dots per inch". Trong nhiếp ảnh, hai khái niệm ppi và dpi hoàn toàn chỉ cần biết đến khi bạn muốn xuất hình ảnh phục vụ in ấn. Trong khi ppi là mật độ điểm ảnh, thì dpi là mật độ điểm in. Hai khái niệm này là thuộc về phần cứng của nhà sản xuất (màn hình mà máy in). Người chơi ảnh như chúng ta không thể can thiệp được.
Nhập kích thước ảnh và mật độ điểm ảnh ppi |
Tuy nhiên trong các phần mềm chỉnh sửa ảnh, vẫn cho chúng ta set thông số ppi cho hình ảnh xuất ra, việc làm đó có ý nghĩa gì? Nếu bạn nhập một tấm ảnh là 240 ppi, thì khi đó gián tiếp bạn muốn nói ra kích thước in ấn tối thiểu của mình.
Ảnh 500 x 500 có đường chéo là 707 pixel |
Một tấm hình kích thước 500x500 pixel có đường chéo sẽ là 707 pixel (cách tính xem lại hình học lớp 8 nhé!). Nếu với mật độ khai báo là 240 ppi thì có nghĩa độ dài đường chéo khi in ra sẽ là 707 pixel / 240 ppi = 2,95 inch, tương đương 7,5 cm. Ảnh khá nhỏ! Nếu với mật độ khai báo là 72 ppi, thì độ dài đường chéo ảnh in ra sẽ là 707 pixel / 72 ppi = 10 inch, tương đương 29,5 cm. Ảnh lớn hơn. Tuy nhiên ảnh càng lớn thì hình càng bể hạt, tựa như cấu tạo từ các khối lego màu xếp lên nhau vậy.
Như vậy, khi ta nhập giá trị ppi vào phần mềm, hãy xem đó như là một cách điều chỉnh kích thước ảnh in, chứ không phải là điều chỉnh mật độ gì cả.
Ppi, dpi và chất lượng ảnh in ra
Một tấm hình in ra mịn đẹp hay không phụ thuộc vào khoảng cách đứng xem và ppi/dpi của ảnh khi xuất ra in. Ở cự ly mắt người đứng xem một tấm hình cỡ tivi 55 inch ở khoảng cách 2m, để có được cảm giác mịn đẹp thì tối thiểu mật độ điểm ảnh là 100 ppi. Để có thể in lớn với mật độ này, đòi hỏi kích thước ảnh trước khi in phải cỡ 20 Megapixel. Đó là lý do các máy ảnh có cuộc chạy đua về độ phân giải của cảm biến.
Chiếc Sony A7RIII mới ra mắt có độ phân giải cực lớn 42,4 Megapixels |
Ppi, dpi và nguyên tắc làm việc của máy in
Khi in một tấm hình, máy in không “phun” ra lần lượt các pixel hình, mà chúng các chấm nhỏ (các dots) hòa trộn của 4 màu Cyan, Magenta, Yellow và Key (Đen). Giữa các chấm màu có khoảng cách. Từ đó xuất hiện khái niệm dpi (dots per inch) là mật độ điểm in.
Nếu bạn in một bức ảnh 150 ppi với máy in 150 dpi, mỗi pixel sẽ được phun ra thành 1 chấm. Còn nếu dùng máy in 600 dpi, mỗi pixel sẽ gồm 16 chấm (600 chấm/150 pixel = 4 hàng x 4 cột mỗi pixel).
Về cơ bản, DPI cao hơn sẽ tạo ra bức ảnh với sắc độ tốt hơn và sự trộn màu sắc sẽ mượt mà hơn (nó cũng sẽ sử dụng nhiều mực và tốn nhiều thời gian để in hơn).
Dpi càng cao cho hình in ra chất lượng càng cao |
Tổng kết lại,
Nếu bạn chỉ muốn chụp hình rồi xem trên máy tính, chia sẻ facebook,… thì không cần quan tâm đến tất cả các khái niệm trên, mà hãy chăm lo luyện tập trau dồi bản thân để có được các tác phẩm đẹp. Khi đã có ảnh đẹp rồi thì các màn hình hiển thị luôn dư sức trình bày bức ảnh ấy một cách tốt nhất cho mắt người xem.
Còn nếu bạn muốn in ra thành các ấn phẩm, thì hiểu hơn một chút về các khái niệm về ppi, dpi là gì để… nói chuyện với phòng in lab, nhằm đưa ra con số thích hợp để in ảnh. Đơn giản rằng, bạn muốn in lớn thì chọn máy ảnh có độ phân giải cảm biến lớn nhé, 24, 36, 45, 50 megapixel đều đã có trên thị trường. Tuy nhiên giá thành thì không hề dễ sở hữu chút nào!
Chúc bạn luôn vui với niềm đam mê nhiếp ảnh!
Không có nhận xét nào: