Kiến thức Nhiếp ảnh

Nhiếp ảnh Phong cảnh và Tự nhiên

Nhiếp ảnh đời thường

Tin tức Nhiếp ảnh

Nhiếp ảnh Đen trắng

You are here

KỸ THUẬT CHỤP PANNING LIA MÁY CHÍNH XÁC

Chụp lia máy (chụp panning) cũng như chụp xóa phông, giúp cho chủ thể nổi bật một cách ấn tượng trước phông nền. Kỹ thuật chụp panning lia máy đòi hỏi sự tỉ mỉ và yếu tố thực hành nhiều lần để cảm nhận chuyển động của từng đối tượng muốn chụp.

kỹ thuật chụp panning lia máy 02
Chụp lia máy khiến phông nền mờ theo chuyển động đẹp mắt

Chụp lia máy là gì

Chụp lia máy hay chụp panning là thủ pháp sử dụng máy ảnh chuyển động thích hợp với tốc độ màn trập và chuyển động của chủ thể. Nhằm tạo ra độ mờ chuyển động cho phông nền đẹp mắt, làm nổi bật nhân vật muốn thể hiện.
kỹ thuật chụp panning lia máy 01
Chủ thể nổi bật trên hậu cảnh mờ phía sau. Ảnh Nguyễn Mạnh Hà.

Các yếu tố cốt lõi cần nắm kỹ thuật chụp lia máy

Để cho ra một tấm hình lia máy đẹp, chúng ta cần nắm rõ phạm vi ảnh hưởng của các yếu tố: tốc độ chuyển động của chủ thể, khoảng cách giữa máy và chủ thể.
kỹ thuật chụp panning lia máy 3
Ảnh Nguyễn Mạnh Hà. Tết 2017

Tốc độ chuyển động của chủ thể

Cái mà chúng ta quan tâm ở đây chính là độ mờ của phông nền và độ nét của chủ thể. Tốc độ chuyển động của chủ thể càng nhanh, phông nền càng mờ, chủ thể càng nét (bởi tốc độ màn trập cũng nhanh theo). Do đó, thực tế là chụp chuyển động càng nhanh càng dễ. Chúng ta cần lựa chọn tốc độ màn trập sao cho hình đủ hiệu ứng mờ phông nền, mà vẫn giữ nét được cho chủ thể là điểm mấu chốt!

Khoảng cách giữa máy và chủ thể thông qua tiêu cự sử dụng

Khi đứng chụp panning, điều đầu tiên là phải chọn vị trí thoáng đãng, không có các chuyển động đối tượng khác gây cản tầm nhìn. Tiếp theo, khoảng cách giữa máy và chủ thể phụ thuộc vào tiêu cự của ống kính mà bạn đang có trong tay. Chúng ta sẽ tìm hiểu tiêu cự góc rộng và tiêu cự tele ảnh hưởng như thế nào tới chụp panning. 
kỹ thuật chụp panning lia máy 4
Chọn vị trí thoáng đãng để thực hiện lia máy. Ảnh Nguyễn Mạnh Hà
Với vị trí đứng gần, ta sử dụng ống kính góc rộng. Lúc này khung cảnh lớn, trong đó kích cỡ nhân vật chỉ chiếm một phần nhỏ trong khung cảnh ấy, dẫn đến chuyển động của chủ thể so với toàn bộ khung cảnh là không lớn, do đó hậu cảnh ít có hiệu ứng mờ nhòe khi lia máy theo. 
Nhưng nếu cùng cảnh, cùng tốc độ cửa trập, sử dụng ống tele với tỷ lệ nhân vật lấp gần đầy khuôn hình, hậu cảnh sẽ mờ nhòe nhiều hơn hẳn, bởi lúc này, máy ảnh phải lia theo tốc độ nhanh hơn mới có thể giữ cho nhân vật luôn ở một vị trí định trước trong khung hình. Lúc này chúng ta cần đứng xa chủ thể, rồi zoom ống kính lại gần với tiêu cự tele để canh khung hình định trước đó.
Thông thường chụp với lens 35mm hoặc lens 50mm là dễ chụp và cho hình panning khá đẹp.
kỹ thuật chụp panning lia máy 5
Chụp panning lia máy với ống kính 50mm

Kỹ thuật chụp lia máy

Vị trí đứng

Chọn vị trí thông thoáng, ít có vật cản tầm nhìn. Vị trí xa hay gần chủ thể tùy thuộc vào kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật panning này. Nếu bạn thích hiệu ứng mờ nhòe mạnh và tự tin thì hãy đứng xa, dùng ống tele zoom tới. Còn nếu bạn mới tập chụp, hãy dùng ống kính góc rộng và thử nghiệm đứng lùi xa dần.

Thông số máy ảnh

Mode chụp: S (ưu tiên tốc độ).
Iso lựa chọn sao cho Khẩu độ khép một chút, từ f4.5 trở lên để đảm bảo khoảng nét chủ thể.
Đặt chế độ chụp liên tục Continuous Shooting để chụp được nhiều tấm hình. Chế độ lấy nét liên tục (Continuous focus AF-C trên Sony, AIServo trên Canon)
kỹ thuật chụp panning lia máy 6
Thông số máy chụp panning

Kinh nghiệm lựa chọn tốc độ màn trập:

- Chụp động vật hoang dã, tốc độ tham khảo 1/100s.
- Chụp đua motor, tốc độ tham khảo 1/80s.
- Chụp đua xe đạp, tốc độ tham khảo 1/60s, nếu hiệu ứng chưa đủ "đã mắt" thì giảm xuống cho chậm hơn.
- Chụp ô tô xe máy qua đường, tốc độ tham khảo 1/40s.
- Chụp chó mèo chạy 1/50s.
- Chụp đi bộ 1/20s.

Kỹ thuật lấy nét khi chụp panning lia máy

Dự đoán vị trí mà chủ thể sẽ đi qua để lấy nét trước. Có thể lấy nét vào vạch kẻ đường, hay viên sỏi mà chủ thể có thể đi qua. Nên để chế độ lấy nét điểm, tương ứng với vị trí mà bạn muốn nhân vật sẽ xuất hiện trên khung hình. Đó có thể là điểm giữa, điểm vàng trong bố cục 1/3 hay điểm nào mà bạn đã chủ đích trong đầu.
kỹ thuật chụp panning lia máy 7
Lấy nét vào vị trí 1/3 bên trái của khung hình

Kỹ thuật tay lia máy

Canh sẵn vị trí mà chủ thể sẽ xuất hiện trên khung hình, tương ứng với điểm lấy nét định sẵn. Ngay khi nhân vật vừa tới vị trí đó, bấm cò chụp và giữ cho đến khi kết thúc quá trình phơi sáng cho mấy shot chụp liên tiếp.
Chú ý, rất nhiều tài liệu hướng dẫn kỹ thuật cho tay khi lia máy là xoay camera một góc thích hợp theo chủ thể. Wiki Nhiếp ảnh khuyên chúng ta không nên xoay camera! Bởi khi xoay độ nét chủ thể có thể bị ảnh hưởng. Khoảng cách giữa chủ thể và máy là thay đổi trong quá trình chụp nên dễ có nguy cơ bị out nét. Thay vào đó hãy lướt tay (chụp bằng live view), hoặc lướt cả cơ thể (chụp bằng ống ngắm) theo chuyển động chủ thể. Chuyển động song song này đảm bảo hình ảnh bạn chụp sẽ có tỷ lệ đẹp thành công rất cao.
kỹ thuật chụp panning lia máy 8
Trượt máy song song mới chuyển động thay cho việc xoay máy

Kỹ thuật sử dụng flash khi chụp panning lia máy

Để đảm bảo chủ thể được nét, ta có thể sử dụng thêm flash. Bạn set flash ở chế độ đồng bộ chậm tại second-curtain sync. Chủ thể chuyển động sẽ tạo những vệt hình phía sau, và chủ thể thì đóng băng ngay cuối vệt sáng đó.

Nên cầm tay hay sử dụng chân máy monopod?

Nếu chuyển động của chủ thể có thể đoán trước, ta có thể sử dụng chân máy để có hình chất lượng cao. Chân máy đảm bảo rằng máy ảnh chỉ di chuyển theo phương ngang mà không theo phương đứng.
Nếu không đoán trước được chuyển động chủ thể thì ta nên cầm tay. Có một gợi ý đơn giản và thú vị cho cầm tay khi chụp panning: hãy dùng một sợi dây không đàn hồi, buộc vào máy, một đầu buộc vào giày hoặc cổ chân. Như vậy khi lia máy vẫn đảm bảo độ linh hoạt mà vẫn ngăn chặn được chuyển động lên xuống của camera.

Định khung hình chụp panning

Quá trình chụp lia máy đòi hỏi camera chuyển đông dẫn đến việc bố cục khó chính xác ngay từ đầu. Bạn nên chụp rộng khung hình hơn một chút sau đó hậu kỳ crop hình theo kích thước, bố cục lại tấm ảnh cho chặt chẽ.
Crop hình để được bố cục 1/3 chính xác. Ảnh Internet
Vậy là chúng ta đã nắm rõ kỹ thuật chụp panning lia máy chính xác. Đảm bảo chắc chắn rằng, nếu theo đúng các bước hướng dẫn trên đây, bạn sẽ có được những bức hình với chất lượng tốt. Tất nhiên, hãy chăm chỉ thực hành, nâng cao kỹ thuật nhuần nhuyễn thì hình bạn chụp sẽ là đỉnh cao! Chúc bạn vui vẻ.

Wiki Việt Nam

Wiki Nhiếp ảnh

Không có nhận xét nào:

Leave a Reply