CHỤP ẢNH RAW LÀ GÌ

Đến với bộ môn nhiếp ảnh, chắc hẳn rất nhiều bạn nghe tới khái niệm ảnh Raw. Thắc mắc ảnh Raw là gì mà sao ai cũng khuyên chụp? Bài viết này sẽ giải đáp trọn vẹn và tường tận về khái niệm ảnh Raw, các trường hợp nên dùng và không nên dùng.

Chụp ảnh Raw hay chụp ảnh Jpeg

Raw là gì

Raw là một định dạng ảnh kỹ thuật số, nó lưu tất cả những thông tin mà cảm biến của máy ảnh nhận được. Raw trong tiếng Anh có nghĩa là "thô, chưa xử lý", chứ không phải ký tự viết tắt.

File Raw trong các hãng máy ảnh có đuôi khác nhau:

- Với Canon là crw, cr2

- Với Nikon là nef, nrw

- Với Sony là arw, srf, sr2

- Với Pentax là ptx, pef

- Với Olympus là orf

- Với Leica là raw, rwl, dng

File Jpeg

Jpeg là viết tắt của chữ tiếng Anh: Joint Photographic Experts Group. Jpeg là một trong những phương pháp nén ảnh hiệu quả. Đuôi file Jpeg là jpg, jpeg, jpe. Đây là một định dạng được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, có mặt ở mọi thiết bị xem và lưu trữ ảnh.

Hiểu đơn giản

Raw giống như là một nguyên liệu thực phẩm chưa được chế biến, chưa thể "ăn" được (tức chưa xem hay in ấn, chia sẻ được). Còn Jpeg là đã qua nấu chín thành món ăn, có thể "ăn" liền.

Quy trình tạo file Raw và file Jpeg trên cùng một máy ảnh

Chụp ảnh Raw là việc lưu lại hình ảnh về khung cảnh muốn chụp ở định dạng nguyên sơ Raw, chưa qua sử lý bởi chip máy ảnh, nhằm mục đích biên tập hậu kỳ được linh hoạt.

Quá trình ghi hình Raw

Khi ta nhấn nút chụp, hàng loạt quá trình diễn ra trong máy ảnh. Màn trập mở ra. Cảm biến ảnh được phơi sáng. Mỗi pixel nhạy sáng trên bề mặt cảm biến sẽ được tích điện tương ứng với ánh sáng đi vào. Các điện tích đó được số hóa. Những con số này chỉ cho biết mức ánh sáng nhưng không có thông tin về màu. Nếu ta chụp ảnh Raw, các con số này sẽ được ghi thẳng lên thẻ nhớ mà không qua bất cứ khâu xử lí nào.

Quá trình ghi hình Jpeg

Nếu ta chụp Jpeg, bức ảnh sẽ trải qua thêm vài công đoạn nữa trong máy. Các số hóa trên tiếp tục trải qua một quá trình phức tạp được gọi là demosaic. Trong quá trình này, các pixel sẽ được định màu. Ảnh màu cho ra sau đó được chỉnh sửa qua thêm các công đoạn tùy vào việc set up máy ảnh: cân bằng trắng, phủ màu, làm tương phản, lấy sharpen, nén và sau cùng là được ghi lên thẻ.

File Raw trái và file Jpeg phải

Chụp ảnh Raw trên máy ảnh

Trên máy ảnh ngày nay thường có các lựa chọn chụp Raw 12 bit, Raw 14 bit, Raw + Jpeg, hoặc chỉ chụp Jpeg.

Chụp ảnh Raw trên android

Nhu cầu chụp ảnh bằng điện thoại Android đã và đang thu hút rất nhiều người dùng trong vài năm trở lại đây, bởi chất lượng ảnh chụp mang đến ngày càng đẹp hơn và chi tiết hơn, cũng như được trang bị rất nhiều chế độ và tính năng hỗ trợ từ phần cứng cho đến phần mềm từ các nhà sản xuất smartphone. Và kể từ khi phiên bản hệ điều hành Android 5.0 Lollipop của Google ra đời, ngoài những cải tiến và nâng cấp các chức năng trong giao diện, phiên bản Android 5.0 Lollipop còn ra mắt thêm một tính năng cực kì hấp dẫn liên quan đến khả năng chụp ảnh trên camera của smartphone, đó chính là khả năng chụp ảnh Raw.

Bạn kích hoạt tính năng chụp Raw trong phần Cài đặt (setting) của camera. Nếu trên smartphone Android của bạn không tìm thấy mục chụp ảnh Raw có nghĩa smartphone đó không được hỗ trợ tính năng này, trừ khi bạn sử dụng bản ROM được tùy chỉnh.

Chụp ảnh Raw trên android

Chụp ảnh Raw trên iphone

Hãng Adobe đã tung ra một bản cập nhật lớn cho Lighroom Mobile trên iOS. Ngoài chỉnh sửa ảnh, phiên bản mới nhất này đã có thể chụp ảnh Raw Dng trong ứng dụng. Bạn vào AppStore để cài đặt ứng dụng, chụp hình Raw và chỉnh sửa trực tiếp ngay trên ứng dụng này.

Chụp ảnh Raw trên iphone

Phần mềm xem ảnh và biên tập ảnh Raw

- Trên máy tính Windows hay Mac OS, phầm mềm xem ảnh Raw phổ biến hiện nay là Camera Raw và Lightroom. Hai phần mềm này cho phép can thiệp biên tập ảnh Raw mạnh mẽ ở nhiều khía cạnh như: Cân bằng trắng, chỉnh màu, chỉnh độ tương phản, chỉnh mức sáng, lấy nét,... rất rất nhiều tính năng giá trị.

- Trên android và Ios của Iphone, bạn có thể cài Lightroom Mobile. Lightroom Mobile dành cho thiết bị di động là ứng dụng rất mạnh mẽ không chỉ cho phép bạn chỉnh sửa ảnh Raw với nhiều chức năng khác không thua kém gì phiên bản desktop mà còn hỗ trợ chụp ảnh ngay trong phần mềm. Ngoài việc bạn có thể thay thế trình chụp ảnh mặc định trong máy, ứng dụng còn mang đến với rất nhiều tinh chỉnh cao cấp như: độ sáng, độ tương phản, tông màu sắc,... rất nhanh chóng và thuận tiện.

Phần mềm xem ảnh Raw Lightroom

Chụp ảnh Raw hay Jpeg

Ưu điểm của ảnh Raw là ảnh nguyên sơ nên dễ dàng "chế biến" theo ý người dùng. Dải Dynamic Range rộng, cho phép ảnh Raw giữ được đầy đủ chi tiết như cách ánh sáng mang thông tin vào cảm biến. Từ đó khả năng cứu sáng ở vùng Hightlight, và thêm sáng ở vùng Shadow được linh động nhiều hơn Jpeg. Ảnh Raw cũng cho phép chỉnh White Balance chính xác nhờ các profile tích hợp trên phần mềm xử lý.
Nhược điểm của ảnh Raw là dung lượng lớn khiến bộ nhớ nhanh bị đầy. Tuy nhiên ngày nay các thẻ nhớ được thiết kế với khả năng lưu trữ cực lớn: 64GB, 128 GB thừa sức hỗ trợ bạn trong những ngày dài rong ruổi chụp ảnh Raw + Jpeg mà không cần phải sổ ra máy tính để lưu hình vội. Tiếp nữa, khi hậu kỳ với file Raw đòi hỏi bạn phải có kiến thức và kinh nghiệm. Nếu không hình xuất ra chưa chắc đã đẹp bằng file Jpeg do máy ảnh sử lý.

Chụp ảnh Raw trong các trường hợp sau:

- Cân bằng trắng khó chính xác, khi thời tiết và điều kiện ánh sáng phức tạp. Với một file ảnh raw, bạn có thể dễ dàng thay đổi cân bằng trắng của bức ảnh sau đó.

- Khi chênh sáng tối quá lớn, bạn gặp khó khăn khi chụp cả hai vùng highlight và shadow.

- Khi bạn xác định trước ảnh sẽ cần hậu kỳ

- Khi bạn cần in phóng lớn hình ảnh.

Không chụp ảnh Raw trong các trường hợp:

- Bạn không có thời gian hậu kỳ, hoặc không rành hậu kỳ

- Bạn không quá quan trọng chất lượng ảnh (chụp chơi, chụp lưu niệm), thấy chất lượng ảnh Jpeg mà máy sử lý là đã ổn rồi.

- Khi ngân quỹ cho dung lượng lưu trữ ảnh bị hạn chế. Thẻ nhớ dung lượng thấp. Máy tính ổ cứng còn ít chỗ trống.

Chụp Raw trong một số trường hợp nhất định sẽ ưu việt

Tổng kết lại

Bạn đã nắm rõ chụp ảnh Raw là gì, khi nào nên chụp Raw và khi nào không nên chụp Raw. Lưu ý, tất cả chỉ là lý thuyết, điều quan trọng là bạn đã trải nghiệm hay chưa. Hãy thực hành chụp nhiều thật nhiều rồi đưa ra kết luận cho chính bản thân mình nhé!

Xem thêm: KỸ THUẬT CHỤP ẢNH NGƯỢC SÁNG ĐẸP.